Thời gian qua, trên địa bàn cả nước liên tiếp xảy ra những vụ cháy ở các căn hộ tập thể, nhà phố, nhà ống… có lồng sắt kiên cố, không có lối thoát hiểm. Việc cơi nới thêm phần diện tích sử dụng tại các khu chung cư, nhà tập thể cũ tạo thành những “chuồng cọp, lồng chim” gây mất mỹ quan đô thị, đồng thời cũng đặt ra nhiều lo ngại về việc thoát hiểm khi xảy ra hỏa hoạn.
Trên địa bàn quận, không khó để bắt gặp những “chuồng cọp” gia cố thêm ở phần ban công của các căn hộ tập thể cũ, các căn nhà ống, nhà phố… Nếu xảy ra hỏa hoạn, người dân khó để thoát ra, lực lượng chức năng cũng mất “thời gian vàng” để triển khai công tác cứu hộ, vì các lối thoát như ban công, cửa sổ... đều bị bịt kín bởi những song sắt kiên cố, tốn nhiều thời gian phá dỡ.
Qua tìm hiểu, nhiều người dân sinh sống tại các khu tập thể cũ chia sẻ, nguy hiểm như vậy, ai cũng biết, nhưng các hộ dân sinh sống tại các khu tập thể này vẫn cơi nới, xuất phát từ nhiều nguyên nhân, chủ yếu là vì phải mở rộng không gian diện tích sinh hoạt ở những căn hộ vốn đã quá chật hẹp, sau đó phải hàn những rào sắt kiên cố để làm nơi phơi quần áo, nhà bếp, thậm chí nhà vệ sinh... tại các phần diện tích cơi nới thêm; phần vì lo việc mất trộm.
Thực tế cho thấy, các “chuồng cọp” càng kiên cố bao nhiêu thì càng rủi ro cho chính chủ nhà bấy nhiêu. Nhiều vụ cháy nhà dù được phát hiện sớm, nhưng vì “chuồng cọp” khiến nạn nhân không thể thoát ra ngoài. Trong khi đó, lực lượng chức năng lại gặp khó trong việc tiếp cận hiện trường, di chuyển vào trong để cứu người do gặp rào cản, cần thời gian để phá dỡ khung sắt thép.
Điển hình như vụ cháy tại phường Quang Trung, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội ngày 13/5/2023 vừa qua, làm chết 04 người. Đáng nói, mặc dù đám cháy không lớn, lực lượng chữa cháy có mặt kịp thời và dập tắt đám cháy sớm, tuy nhiên do căn nhà dạng nhà ống, người dân tự ý rào chắn (làm chuồng cọp) xung quanh, nhà nhỏ không có đường thoát làm tăng nhiệt cao và khói bốc nhanh.
Trong thời gian qua, Ủy ban nhân dân quận và Ủy ban nhân dân các phường đã vận động được hàng trăm hộ gia đình tự giác tháo dỡ lồng sắt “chuồng cọp" mở lối thoát nạn thứ 2; nhiều căn hộ khu tập thể cũ đã được cắt mở lồng sắt, tạo lối thoát hiểm từ “chuồng cọp”. Tuy nhiên, chủ trương này cần nhân rộng và tiến hành đồng bộ từ quận xuống phường, khu phố…, gắn việc rà soát, khảo sát, nắm tình hình địa bàn, lực lượng chức năng quận, phường tăng cường tuyên truyền, vận động các gia đình mở cửa thoát hiểm, tháo dỡ “chuồng cọp”; thậm chí phải có lực lượng sẳn sàng hỗ trợ các hộ dân về thiết bị, vật tư trong quá trình hàn, cắt và tạo cửa thoát hiểm.
Ngoài ra, cần tổ chức nhiều buổi tập huấn, tuyên truyền về phòng cháy ngay tại khu dân cư; hướng dẫn sử dụng phương tiện chữa cháy, thoát nạn khi sự cố xảy ra để người dân nhận thức rõ nguy cơ cháy, nổ có thể xảy ra bất cứ đâu và bất cứ lúc nào. Ngoài việc hỗ trợ người dân tạo lối thoát hiểm, với những hộ gia đình khó khăn, việc tặng mỗi nhà một bình cứu hỏa, vận động người dân mua thang dây thoát hiểm và mặt nạ phòng khí độc để chủ động ứng phó nếu có đám cháy xảy ra… là đều hết sức cần thiết và có sức lan tỏa trong cộng đồng.